گلوبل وارمنگ عالمي مسئلو آهي ۽ ان جو عالمي سطح تي ئي نوٽيس وٺڻ گهرجي: راجا پرويز اشرف

اسلام آباد – 13 – سيپٽمبر (اي پي پي) قومي اسيمبلي جي اسپيڪر راجا پرويز اشرف چيو آهي ته گلوبل وارمنگ عالمي مسئلو آهي ۽ ان جو عالمي سطح تي ئي نوٽيس وٺڻ گهرجي، پاڪ??تا?? سميت اسرندڙ ملڪن ۾ موسمياتي تبديلين جي اثرن سان انساني زندگين کي شديد خطرا آهن جن ملڪن جو عالمي گرمي پد ۾ اضافي جو سبب بڻجندڙ گئسن جي اخراج ۾ وڏو حصو آهي انهن کي ان سلسلي ۾ پنهنجي ??ظام تي نظرثاني ڪرڻ گهرجي، جيڪڏهن دنيا گلوبل وارمنگ جي ??عاملي تي ضابطو آڻڻ جي ??اءِ موثر قدم نه کنيا ته صورتحال ضابطي کان ٻاهر ٿي ويندي، پاڪ??تا?? قصوروار نه هجڻ جي باوجود تازي ٻوڏ ۽ برساتن سان ٿيندڙ تباهي جي صورت ۾ هڪ وڏي قيمت ادا ڪئي آهي، عالمي برادري ان صورتحال جو ادراڪ ڪري. پارليامينٽ هائوس ۾ بين الپارلياماني يونين جي ايشيا پيسفڪ ريجن جي ??ئين سيمين??ر جي افتتاحي اجلاس کي خطاب ڪندي هن ايشيائي ملڪن سان تعلق رکندڙ سمورن پارليامينٽرينز کي ڀليڪار چوندي چيو ته هي سيمينار پاڪ??تا?? جي ??ومي اسيمبلي ۽ هزاريه ترقياتي هدف حاصل ڪرڻ جي ??اءِ قائم پارلياماني ٽاسڪ فورس جي اڻٿڪ ڪوششن سان منعقد ڪيو ويو آهي. هن بين الپارلياماني يونين جي ص??ر ورني پحپيڪو ۽ آءِ پي يو جي ??وري ٽيم جا پڻ ٿورا مڃيا. هن چيو ته بين الپارلياماني يونين 1989ع ۾ قائم ٿي، هي ادارو عالمي پارلياماني برادري جو هڪ اهم فورم آهي، جيڪو دنيا ۾ موثر جمهوري نظام جي ??اءِ پنهنجو ڪردار ادا ڪري رهيو آهي. هن چيو ته هن سيمينار ۾ ايشيا پيسفڪ خطي سان تعلق رکندڙ پارليامينٽرينز 7 نمائندن کي خطي ۾ چئلينجز جي ڏس ۾ ٺوس ترقي جي تصور جهڙن موضوعن تي غور فڪر ڪرڻ ۾ مدد ملندي. هن چيو ته موسمياتي تبديلي، بک ۽ غذائيت جي کوٽ نوجوانن جي ??اءِ معياري تعليم ۽ سمورن طبقن تائين صحت جي برابر سهولتن جي ??راهمي کي يقيني بڻائڻ جهڙن مسئلن جي حوالي سان سمورن پارليامينٽرينز کي موثر قانونسازي ۽ ٻيا اهم قدم کڻڻ جي ??اءِ حڪمت عملي جوڙڻ گهرجي. هن چيو ته هي سيمينار اسان کي 2030ع تائين هزاريه ترقياتي هدف حاصل ڪرڻ جي ??اءِ قومي ۽ علائقائي حڪمت عملين جو نئين سر جائزو وٺڻ جو هڪ وقت سر موقعو فراهم ڪري ٿو. هن چيو ته ڪوويڊ 19 جهڙي وبا جي ڪري پاڪ??تا?? سميت ٻين اسرندڙ ملڪن کي وڏي سماجي ۽ اقتصادي جهٽڪي کي منهن ڏيڻو پيو. هن چيو ته ان کانپوءِ موسمياتي تبديلي جي ??نفي اثرن کان متاثر ٿي مختلف خطن ۾ شديد سوڪهڙي جي صورتحال ۽ ڪجهه خطن ۾ شديد برساتن ۽ بوڏ جي صورتحال درپيش آهي. هن چيو ته پاڪ??تا?? ايشيا پيسفڪ ملڪن جي ??اءِ هن اهم سيمين??ر جي ميزباني هڪ نازڪ موڙ تي ڪري رهيو آهيان ڇو ته رڳو ڪجهه ڏينهن اڳ اسان جي اترئين پهاڙن ۾ چوماسي جي شديد برساتن ۽ گليشيئرز جي ??گهرڻ جي ڪري ٻوڏ آئي جنهن سان 1300 کان وڌيڪ ماڻهو فوت ٿيا ۽ 33 ملين ماڻهو بي گهر ٿيا اٽڪل 30 ارب ڊالر ماليت جي گهرن، رستن، ريلوي جي ??ظام، پلين، چوپائي مال ۽ فصلن جو نقصان ٿيو. هن سيمين??ر جي سمورن شرڪت ڪندڙن کي گذارش ڪئي ته اهي انساني سلامتي جي ??اءِ هن سنگين عالمي موسمياتي تبديلي جي چ??لينج تي پنهنجو ڌيان ڏين. هن چيو ته موسمياتي تبديليون پوري دنيا ۾ تباهي مچائي رهيون آهن، يورپ 500 سالن ۾ پنهنجي بدترين سوڪهڙي کي منهن ڏئي رهيو آهي، چين کي گرمي جي غيرمعمولي لهر درپيش آهي جنهن سان درياءَ ۽ ڍنڍون خشڪ ٿي ويون آهن جڏهن ته هڪ آمريڪي رياست جي شهرين کي چيو ويو آهي ته اهي گهر خالي ڪري ڇڏين ڇو ته هتي وڌيڪ ٻوڏ جو خطرو آهي، 2021ع جو موسمياتي تبديلي رسڪ انڊيڪس اهو ظاهر ڪري ٿو ته عالمي ڪاربن جي اخراج ۾ پاڪ??تا?? جو حصو هڪ سيڪڙو کان به گهٽ آهي پر ان جي باوجود موسمياتي بحران جو سڀ کان وڌيڪ خطرو رکندڙ ملڪن ۾ پاڪ??تا?? جو اٺون نمبر آهي. هن چيو ته گڏيل قومن جي سيڪريٽري جنرل انتونيو گوتريس جي تازي پاڪ??تا?? جي دوري جي ??وقعي تي هن ٻوڏ سٽيل علائقن جو دورو ڪيو آهي. هن عالمي برادري کي مخاطب ڪندي چيو آهي ته اڄ پاڪ??تا?? کي اها صورتحال درپيش آهي سڀاڻي ان جي جڳهه ڪو ٻيو ملڪ به ٿي سگهي ٿو. هن چيو ته عالمي گرمي پد ۾ اضافي جي صورتحال تي عالمي حڪمت عملي جوڙڻ جي ضرورت آهي. هن ان موقعي تي جي 20 ملڪن تي زور ڏنو ته اهي پنهنجي ??ومي گرين هائوس گئسن جي اخراج ۾ گهٽتائي جي ??دفن ۾ اضافو ڪن. هن چيوت ه گڏيل قومن جي سيڪريٽري جنرل پاڪ??تا?? جهڙن موسمياتي خطرن ۾ ورتل ملڪن جي ??اءِ قرضن کان ڇوٽڪاري جي ??ئين طريقيڪ??ر جي تعين جي ضرورت تي پڻ زور ڏنو آهي جنهن تحت هن مقروض ملڪن جي ??رضن جي ??ٽاسٽا جي حمايت ڪئي ۽ چيو ته مقروض قوم ٻاهرئين قرضن جي ادائيگي جاري رکڻ بدران پنهنجي ??احول جي ??نصوبن تي اها رقم خرچ ڪري انهن قرضن جي ادائيگي ڪري سگهن ٿيون. هن چيو ته گڏيل قومن جي سيڪريٽري جنرل سڄي دنيا جي چونڊيل نمائندن کي ان معاملي تي فوري ڪارروائي ڪرڻ جي ضرورت تي زور ڏنو ۽ چيو آهي ته هي انصاف جو سوال آهي ته پاڪ??تا?? اها قيمت ادا ڪري رهيو آهي جنهن جو هو ذميوار ئي نه آهي. راجا پرويز اشرف چيو ته تازي ٻوڏ سان قيمتي انساني جانين جي ??اقابل تلافي نقصان ۽ اسان جي بنيادي انفراسٽرڪچر جنهن ۾ رستن، گهرن، اسڪول ۽ بنيادي ص??ت مرڪزن جي تباهي شامل آهي، اها صورتحال اسان کان گهرج ڪري ٿي ته اسان ان سڄي نظام جي بحالي جي ??اءِ ڪا ڪسر نه ڇڏيون. هن چيو ته پاڪ??تا?? جي ??ومي اسيمبلي بين الپارلياماني يونين جي ??ڪ اهم ميمبر جي حيثيت سان جمهوري روايتن کي مستحڪم بڻائڻ ۽ پائيدار ترقياتي هدف 2030ع حاصل ڪرڻ جي ??اءِ پنهنجو موثر ڪردار ادا ڪندي رهندي. هن چيو ته پارليامينٽ عوامي امنگن جو ترجمان هوندو آهي ۽ پارليامينٽ ميمبرن کي عوامي نمائندگي جي اختيارن کي استعمال ڪندي حڪومتن جي ??گراني ۽ قانونسازي جي حوالي سان پنهنجي اختيارن کي استعمال ڪندي معاشري جي ڪمزور طبقن جي بهتري ۽ انساني آزادين کي يقيني بڻائڻ جي ??اءِ پنهنجو هر ممڪن ڪردار ادا ڪرڻ گهرجي. هن چيو ته اميد ڪريان ٿو ته هن سيمين??ر جي پڌرنامي ۾ قدرتي آفتن سميت معاشي ۽ اقتصادي چ??لينجز کي منهن ڏيڻ جي ??اءِ اسرندڙ ملڪن جي ??اءِ هڪ روڊ ميپ جوڙيو ويندو. هن چيو ته اسان بين الپارلياماني يونين جي ص??ر کي درخواست ڪئي آهي ته روانڊا ۾ ٿيندڙ آءِ پي يو جنرل اسيمبلي جي اجلاس جي خصوصي ايجنڊا تحت اسرندڙ ملڪن جي ??عيشت تي موسمياتي تبديلين جي اثرن جي ??عاملي تي غور ڪيو وڃي. راجا پرويز اشرف چيو ته آءِ پي يو جي ص??ر اسان جي اها درخواست منظور ڪري ورتي آهي. ان کان اڳ پارلياماني قومي ٽاسڪ فورس جي ڪنوينر رومينه خورشيد عالم سيمينار ۾ مهمانن کي ڀليڪار ڪندي چيو ته ڪوويڊ، موسمياتي تبديلي ۽ خطي جي ڇڪتاڻ جي ڪري ايس ڊي جيز حاصل ڪرڻ جي ??اءِ صورتحال بدلجندي پئي وڃي، هن وقت پائيدار ترقي حاصل ڪرڻ ۾ مختف چئيلنجز درپيش آهن، ڪاربن جو اخراج، لکين ٻارن جو اسڪول کان ٻاهر هجڻ، بک، غربت، مختلف بيماريون اهڙا چئلينجز آهن جيڪي دنيا کي درپيش آهن. هن چيو ته جيڪڏهن هينئر اسان چئلينجزتي ضابطو آڻڻ جي ??اءِ ڪجهه قدم نه کنيا ته صورتحال مشڪل تر ٿي ويندي، چئلينجز تي ضابطو آڻڻ جي ??اءِ سمورن ملڪن کي گڏجي ڪم ڪرڻو پوندو. هن چيو ته موسمياتي تبديلي سان پاڪ??تا?? تمام گهڻو متاثر ٿيندڙ ملڪن ۾ شامل آهي، اڄ پاڪ??تا?? کي مشڪلاتون درپيش آهن سڀاڻي ڪنهن ٻئي ملڪ کي اهڙي قسم جي ??شڪلاتن کي منهن ڏيڻو پئجي سگهي ٿو، پر اسان ان وقت جو انتظار ناهي ڪرڻو ته ڪنهن ٻئي ملڪ کي مشڪل حالتن کي منهن ڏيڻو پوي. هن چيو ته اسان کي مشڪل حالتون اچڻ کان اڳ ان جي تياري ڪرڻ جي ضرورت آهي. قومي اسيمبلي جي ايڊيشنل سيڪريٽري شمعون هاشمي چيو ته موسمياتي تبديلين جي ڪري قدرتي آفتن سان دنيا کي شديد خطرو آهي ۽ اهي خطرا سرحدن کي نه ٿا ڏسن ان لاءِ عالمي سطح تي اسان سڀني کي گڏجي حڪمت عملي جوڙڻي پوندي. اجلاس ۾ سيمين??ر جي شرڪت ڪندڙن کي پاڪ??تا?? ۾ ٻوڏ ۽ موسمياتي تبديلين سان ٿيندڙ تباهين تي ٻڌل د??تا??يزي فلم ڏيکاري وئي.